Październik Międzynarodowym Miesiącem AAC (Augmentative and Alternative Communication)

01-10-2013

Kilka słów o AAC

Alternatywna i Wspomagająca Komunikacja (Augmentative and Alternative Communication), w skrócie AAC, to szereg narzędzi i strategii, których celem jest umożliwienie osobie z trudnościami w porozumiewaniu się komunikowanie swoich potrzeb, wymianę myśli, przeżyć i pomysłów. AAC to systemy gestów, systemy obrazowe, symbole i znaki graficzne, także pismo.

Wszyscy jesteśmy użytkownikami AAC, natomiast jedynie dla niektórych z nas ta forma komunikacji stanowi dominującą, jeśli nie jedyną. Kto z nas nie używa gestykulacji w trakcie rozmowy z drugą osobą? Kto nie załącza emotikonów do wysyłanych wiadomości tekstowych? Kto nie reaguje na napis "zamknięte" na drzwiach zamiast uparcie ciągnąć za klamkę? Pewnie każdy, ale jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Osoby z trudnościami w porozumieniu, do grupy których zalicza się osoby z porażeniem mózgowym, specyficznymi trudnościami językowymi, osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, niepełnosprawnością intelektualną a także osoby po różnego rodzaju wypadkach i chorobach, które w ich efekcie utraciły funkcję mowy, korzystają z AAC aby uzupełnić deficytową funkcję języka lub aby zastąpić jego brak.

Specyficzną podgrupą użytkowników AAC stanowi grupa dzieci z autyzmem, w przypadku której metody AAC często stanowią rusztowanie dla przeważnie deficytowej kompetencji komunikacyjnej, z której niejako wyrasta i rozwija się język. Dlatego tak istotnym jest w terapii, aby wspierając dziecko z autyzmem wspierać obie kompetencje z osobna, a w terapii dobierać metody pracy tak, by rozwijać je równolegle, nie uzależniając tym samym poziomu komunikacji od poziomu języka wyłącznie. Komunikowanie się to potrzeba i prawo każdego człowieka, na żadnym etapie rozwoju nie wolno nam bronić do niego dostępu, tak jak i nie wolno nam nie odpowiadać na komunikaty dziecka przed wypowiedzeniem przez niego pierwszego słowa.

Dzięki AAC część naszych przedszkolaków potrafi powiedzieć nam, że czas na drugie śniadanie, że zadanie jest trudne i potrzebują naszej pomocy, że bardzo chce posłuchać muzyki, wydrukować kilka stron, obejrzeć świnkę Peppę czy wyjść na salę gimnastyczną na zajęcia do ulubionego pana fizjoterapeuty. W naszym przedszkolu codziennie wiele rozmów zaczyna się od wykonanego gestu, podanego przedmiotu, zdjęcia czy obrazka - bo każdy z naszych przedszkolaków ma coś do powiedzenia.

(oprac. Karolina Sobierska, Przystanek Przedszkolak)